پاورپوینت کامل با عنوان دستگاه گوارش و تغذیه در 145 اسلاید - دانلود فایل

دانلود فایل دستگاه گوارش و تغذیه

دانلود فایل پاورپوینت کامل با عنوان دستگاه گوارش و تغذیه در 145 اسلاید

دستگاه گُوارش یکی از دستگاه های فعال در بدن انسان و بعضی از جانداران است. این دستگاه در انسان و مهره داران به صورت لولهٔ گوارشی، و در جانوران تکامل نیافته مانند کیسه تنان از جمله هیدر، شقایق دریایی و عروس دریایی به صورت کیسهٔ گوارشی وجود دارد. باید توجه داشت که دستگاه گوارش در جانوران براساس نوع غذایی که می خورند به شکل های مختلفی وجود دارد. اما به طور کلی دستگاه گوارش آن ها از چهار بخش بلع،گوارش مکانیکی و شیمیایی، جذب و دفع تشکیل شده است. بعضی از جانوران که به صورت انگل زندگی می کنند مانند کرم کدو اصلاً دستگاه گوارش ندارند و به طور مستقیم و با عمل انتشار مواد غذایی تجزیه شده را از طریق پوست وارد بدن خود کرده و مورد استفادهٔ سلولهای خود قرار می دهند (مثل کرم کدو).
دستگاه گوارش انسان که از دهان تا مقعد امتداد دارد، از لولهٔ گوارشی و غده های گوارشی تشکیل شده است و حدود هفت متر طول دارد. غدد گوارشی شامل غده های بزاقی، غده های دیوارهٔ معده و روده، پانکرآس و کبد است. لولهٔ گوارشی نیز شامل دهان، حلق، سرخ نای (مِری)، معده، رودهٔ باریک، رودهٔ بزرگ و راست روده می شود. هر چیزی که وارد معده می شود با آنزیم های درون معده مخلوط می گردد تا با اجزا ساده تری تجزیه شود. سپس این مخلوط از معده خارج شده و به روده ها می رود تا از آنجا، مواد غذایی تجزیه شده جذب جریان خون شوند. مواد غذایی تجزیه شده از طریق جریان خون به سرتاسر بدن می روند و در اختیار یاخته های بدن قرار می گیرند تا در آنها مصرف شده و یا ذخیره شوند. اجزای غذایی که جذب نمی شوند از بدن دفع می گردند.
دهان دهان یک مرداز هنگامی که شما شروع به جویدن غذا می کنید، هضم غذا نیز شروع می گردد. دهان در اثر جویدن و آنزیمهای موجود در بزاق باعث گوارش مکانیکی (توسط [دندان]ها و ماهیچه های فک پایین) و شیمیایی می شود. بزاق مخلوطی از ترشحات سه جفت غدهٔ زیرزبانی، زیرآرواره ای و بناگوشی است. مادهٔ دیگری نیز در آن وجود دارد که موسین نام دارد و به هنگام مخلوط شدن با آب به مادهٔ چسبناک و قلیایی به نامموکوز تبدیل می شود و باعث چسبیده شدن ذرات جویده شده به هم و تسهیل در بلع می شود. غده های ترشح کنندهٔ موسین در سراسر لولهٔ گوارشی وجود دارند. در بزاق آنزیمی به نام پتیالین وجود دارد که یک آمیلاز ضعیف است و از غدد بناگوشی ترشح می شود. این آنزیم کربوهیدرات ها حمله کرده و نشاسته را به مالتوز تبدیل می کند. آنزیم دیگر موجود در بزاق لیزوزیم است که باعث ضدعفونی دهان و از بین رفتن باکتریها می شودو همچنین ضد عفونی حفره دهان را به عهده می گیرد؛ بنابراین بزاق باعث گوارش، ضدعفونی حفرهٔ دهان، کمک به حس چشایی، مرطوب نگاه داشتن دهان و تسهیل سخن گفتن می شود. پس از جویده شدن، غذا در اثر عمل بلع به مری و از طریق آن به معده راه می یابد. دهان اولین عضو دستگاه گوارش بدن است که غذا و آب برای گوارش اول وارد این عضو می شوند. دهان شامل حفره دهان، دندانها، زبان، بزاق، لثه و سقف دهان است فک بالا ثابت است و حرکت نمی کند؛ ولی فک پائین حرکت دارد و عمل باز و بسته شدن دهان را انجام می دهد. در داخل استخوان هر فک حفراتی وجود دارد که ریشه دندانها در آن قرار می گیرد. در این حفرات دندانها بوسیله الیاف دور دندان به استخوان فک متصل می شوند. روی آرواره ها و دور دندان را لثه می پوشاند. به آرواره لثه و الیاف نگهدارنده دور دندان بافت نگهدارنده دندان گفته می شود. دهان انسان در اعمال زیادی نظیر حرف زدن خندیدن، چشیدن، گاز گرفتن، جویدن و بلعیدن غذا شرکت دارد. اولین قدم در راه گوارش غذا، خرد کرد و جویدن مواد غذایی است که توسط دندانها صورت می گیرد. هرکدام از دندانها با شکل خاص خود به عمل جویدن کمک کی کنند. دندانهای پیشین برای بریدن، دندانهای نیش برای پاره کردن و دندانهای آسیا برای خرد کردن لقمه شکل گرفته است.
معده و مری
پس از جویده شدن غذا، زبان بالا می رود و به کام می چسبد. پس از آن که گیرنده های مکانیکی گلو تحریک شدند زبان کوچک نیز بالا می رود و راه بینی را می بندد. اپی گلوت نیز راه نای را بسته و به این ترتیب غذا وارد مری می شود و توسط حرکات دودی ماهیچه های حلقوی مری به دهانهٔ معده می رسد. این بخش که کاردیا نام دارد در حالت عادی منقبض بوده و مانع بازگشت غذا از درون معده به مری می شود. وقتی امواج دودی به کاردیامی رسند باعث بازشدن آن و ورود غذا به درون معده می شوند. آن گاه معده توسط آنزیمها و حرکات خود غذا را به ماده ای خمیری به نام کیموس تبدیل می کنند.
مواد ترشح شده به درون معده عبارت اند از موسین (که با تشکیل لایه ای قلیایی از موکوز از دیواره معده در برابر شیرهٔ اسیدی معده محافظت می کند)، اسید کلریدریک، فاکتور داخلی معده (که باعث جذب ویتامین ب۱۲می شود)، چند پروتئاز که به طور کلی پپسینوژن خوانده می شوند و باعث تجزیهٔ پروتئینها به اسیدآمینهمی شوند و گاسترین (محرک ترشح اسید کلریدریک).
روده باریکروده باریک شما دارای سه قسمت می باشد. اولین قسمت روده باریک که درست بعد از معده قرار دارد را اصطلاحاً " اثنی عشر یا دوازدهه ویا دئودنوم " (Duodenum) می نامند، که کوتاهترین قسمت روده باریک می باشد. دو قسمت دیگر روده باریک که بعد از دوازدهه (اثنی عشر) قرار دارند به ترتیب عبارت اند از تهی روده (Jejunum) و درازروده (Ileumm) که به روده بزرگ متصل می گردد. وقتی غذا از معده وارد دوازدهه می شود، به علت مخلوط بودن با اسید معده، هنوز اسیدی می باشد. در محل دوازدهه، یک شیره گوارشی قلیایی به این غذا اضافه می گردد تا حالت اسیدی آن را خنثی نماید. این شیره گوارشی از عضوی که در قسمت زیر معده قرار دارد و به آن اصطلاحاً لوزالمعده گفته می شود ترشح می گردد، که حاوی آنزیم هایی است که باعث ادامه هضم غذا می شود. صفرا نیز در همین محل به غذا اضافه می گردد. صفرا مایعی سبز رنگ است که در کبد شما ساخته می شود و سپس از کبد به کیسه صفرا وارد می گردد تا در آنجا ذخیره شود. این صفرا به حل شدن مواد غذایی چرب کمک می نماید. وقتی که شیره گوارشی وظیفه خود را انجام داد، مواد غذایی اصلی به اجزا ساده تر خود تجزیه می شوند که عبارت اند از:

پروتئین ها به آمینو اسیده ها تجزیه می شوند.
کربو هیدراتها به گلوکز و سایر قندهای ساده تر تبدیل می شوند.
چربی ها به اسیدهای چرب و گلیسرول تجزیه می گردند.

در قسمت های پایین تر روده باریک (یعنی در تهی روده و درازروده)، فراورده نهایی غذای گوارده از طریق دیواره روده باریک به جریان خون جذب می گردند. بر اثر انقباضات موجی شکل عضلات دیواره روده ها، غذا در طول روده حرکت کرده وبه جلو می رود. این حرکت را اصطلاحاً " پریستالسیس (peristalsiss) می نامند. دیواره روده ها صاف نیست بلکه دارای میلیونها برجستگی انگشت مانند به نام پرز" (Villi) می باشد. این پرزها باعث می شود که سطح وسیعی در روده های شما ایجاد شود تا جذب غذاها بهتر صورت گیرد. ویتامین های محلول در آب و مواد معدنی در این مرحله، جذب جریان خون می شوند. وقتی که مواد غذایی جذب جریان خون شد، باقی مانده غذایی که هضم نشده است وارد روده بزرگ می گردد بدن شما می تواند بعضی از مواد غذایی، مثل آنهایی که ایجاد انرژی می کنند و بعضی از ویتامینها و مواد معدنی را ذخیره نماید. اضافی مواد غذایی که بدن نمی تواند آنها را ذخیره نماید از طریق مدفوع از بدن خارج می گردد. سلول های دیوارهٔ پرزها برجستگی های کوچکتری یه نام ریزپرز دارند.
روده بزرگ بخشی از بافت کولون. بزرگنمایی: 4x بخشی از بافت کولون. بزرگنمایی: 10x بخشی از بافت کولون. بزرگنمایی: 40xروده بزرگ شامل کولون (Colon)، راست روده (Rectum) و مقعد می باشد. طول روده بزرگ حدود یک متر است. آبی که برای هضم غذاها مورد استفاده قرار گرفت بود در روده بزرگ باز جذب می شود و باعث می شود که مدفوع بدون آب و خشک ایجاد شود.
هنگامی که مدفوع به راست روده می رسد، بر اثر انقباضات واکنشی که در راست روده ایجاد می شود و ماهیچه های دریچه یا اسفنکتر مقعد را شل می نماید، احساس دفع مدفوع به شخص دست می دهد. اسفنکترهای مقعد، ماهیچه های حلقوی شکلی می باشند که کنترل بازشدن و بسته شدن مقعد را در اختیار دارند. معمولاً حدود یک تا سه روز طول می کشد که غذا از دهان تا مقعد برسد. بعضی از افراد روزی دو یا سه بار مدفوع می کنند، در حالیکه سایرین روزی یک بار و بعضی ها نیز هر دو یا سه روز یک بار مدفوع می کنند که تمام این موارد طبیعی هستند.

گوارش

تغذیه

دستگاه

مقاله